Tấm Ảnh Của Mẹ [Truyện ngắn]

Vào năm 1898, tại vịnh Manila ở
Philippine đã xảy ra một trận hải chiến
ác liệt. Các chiến thuyền hai bên nhắm
bắn vào nhau những loạt đạn đại bác.
Hôm ấy, vùng vịnh trở thành chiến
trường mịt mù khói súng, mặt biển xám
ngoét vì sợ hãi. Cái sống và cái chết chỉ
cách nhau trong gang tấc.
Trên chiến thuyền nọ, có một chàng
thủy thủ trẻ tuổi sơ ý để gió thổi bay
chiếc áo khoác xuống biển. Việc đó
xem ra cũng bình thường và chẳng có
gì phải bận tâm. Thế nhưng anh ta chạy
tới chạy lui với vẻ rất lo lắng, cuối cùng
anh ta quyết định tìm đến viên thuyền
trưởng để xin phép nhảy xuống biển
vớt áo khoác lên.
Một ý nghĩ thật điên rồ. Trong trận
chiến ác liệt như hôm nay thì việc mất
chiếc áo khoác chẳng có gì quan trọng.
Viên thuyền trưởng không đồng ý và
không muốn nghe thêm một lời giải
thích nào. Ông ta lớn tiếng cảnh cáo và
yêu cầu chàng lính trẻ trở về vị trí chiến
đấu ngay lập tức.
Chàng thủy thủ trẻ biết không thể
thuyết phục được viên thuyền trưởng
nên anh ta nhắm mắt nhảy liều xuống
biển. Nhanh như một con cá kình trên
biển, chàng trai trẻ đã vớt được chiếc
áo của mình trong nháy mắt và cất giữ
cẩn thận.
Thật là quá đáng! Thay vì bỏ mặc anh
chàng thủy thủ trẻ, viên thuyền trưởng
nhân hậu vẫn cho tàu quay lại vớt
chàng lính trẻ. Vì dám chống lệnh của
thuyền trưởng nên chàng thủy thủ bị
phạt xuống phòng máy làm việc như
một lao công để nêu gương cho mọi
người.
Câu chuyện không dừng lại ở đó. Khi
cuộc chiến chấm dứt, con tàu quay trở
về đất liền. Mọi người trên tàu vui
mừng vì đã trở về bình yên. Các thủy
thủ được nghỉ phép về thăm gia đình,
những người chiến đấu dũng cảm được
tặng thưởng huy chương. Riêng chàng
thủy thủ trẻ tuổi nọ bị truy tố ra tòa án
binh. Anh ta bị khởi tố về việc chống
lệnh cấp trên, tự ý làm việc riêng trong
khi chiến trận đang xảy ra ác liệt. Người
ta đề nghị mức án tù khổ sai chung
thân với tội danh đào ngũ. Mức án rất
hợp lý, phải nghiêm khắc như vậy thì
mới giữ được kỷ luật của quân đội.
Chàng trai trẻ chỉ cúi đầu thở dài buồn
bã, dường như anh ta muốn nói một
điều gì nhưng không biết bắt đầu như
thế nào. Trước khi quan tòa ra phán
quyết, luật sư bào chữa xin phép được
hỏi bị cáo một câu như sau:
– Anh có thể giải thích cho mọi người
hiểu rõ hơn về hành động điên rồ của
mình không? Thưa quý tòa, tôi cho rằng
phải có một nguyên nhân nào đó mới
tác động mạnh đến thân chủ của tôi
như vậy.
Chàng trai trẻ lặng lẽ cho tay vào túi áo
và rút ra một cái mề đay nhỏ. Anh ta giơ
lên cao cho mọi người nhìn thấy rồi từ
tốn nói:
– Đây là tấm hình của mẹ tôi, nó là kỷ
vật quý nhất của đời tôi. Mẹ tôi mất khi
tôi đang tham gia chiến trận ở xa. Một
người quen đã chuyển kỷ vật này đến
cho tôi với lời trăn trối cuối cùng của
mẹ là tôi phải trở thành một người tốt.
Đây là vật bất ly thân của tôi, vì nó là
hình ảnh của người mẹ kính yêu. Tấm
hình này ghi lại khoảnh khắc hạnh phúc
của mẹ con tôi. Khi nhìn vào hình của
mẹ tôi trong chiếc mề đay, tôi thấy
lòng mình ấm áp và yêu đời lạ lùng. Vì
vậy, không có điều gì trên đời này có
thể làm tôi xa cách tấm hình này. Thưa
quý tòa, chuyện chỉ thế thôi. Tôi rất tiếc
vì mình không thể làm khác được.
Luật sư bào chữa đứng dậy, đi tới đi lui
như đang suy nghĩ rất căng thẳng,
dừng bước, ông ta lên tiếng:
– Thưa quý tòa. Đây quả là một người
con có hiếu với mẹ mình. Hình ảnh của
người mẹ đã từng là nguồn động viên
cho anh ta trong cuộc sống. Không nghi
ngờ gì nữa, đây thực sự là một người
lính can đảm, một người anh hùng.
Theo tôi nghĩ, khi ai đã dám liều mình
để bảo vệ kỷ vật mang hình ảnh của mẹ
mình thì người đó cũng có thừa can
đảm chiến đấu bảo vệ quê hương, nơi
có nấm mồ của cha mẹ mình, của tổ
tiên mình. Anh ta bị kích động nhất
thời, vì không muốn mất kỷ vật của mẹ
mà đã chống lại lệnh cấp trên. Hành
động của thân chủ tôi không có sự sắp
xếp trước, không xuất phát từ động cơ
xấu xa nào, chỉ vì lòng yêu thương
người mẹ quá cố đã thôi thúc anh ta lao
xuống biển để giữ lại kỷ vật. Tình mẫu
tử muôn đời bất diệt! Nhân danh điều
cao quý ấy, tôi xin quý tòa hãy tỏ lòng
khoan dung với thân chủ của tôi.
Phòng xử án bất chợt ồn ào với nhiều ý
kiến tranh cãi khác nhau. Viên thuyền
trưởng nhìn chàng thủy thủ trẻ với ánh
mắt thông cảm và tha thứ. Tòa tuyên
bố tạm ngừng trong chốc lát. Mươi phút
sau phiên tòa được tiếp tục, viên chánh
án mời mọi người đứng dậy nghe phán
quyết của tòa. Phòng xử án chợt im ắng
lạ thường, người ta có thể nghe rõ
tiếng giấy bị gió thổi lật sang trang.
– Chúng tôi đã tìm hiểu rõ tình tiết của
vụ án và nhận thấy lời biện hộ của luật
sư là xác đáng. Vì vậy, tòa tuyên bố anh
lính trẻ này trắng án. Anh ta đã làm lao
công trên tàu để chuộc lỗi mình rồi.
Chúng tôi tin rằng lòng hiếu thảo luôn
giúp người lính chiến đấu anh dũng
hơn để bảo vệ tổ quốc, nơi có cha mẹ,
ông bà và bao người thân khác.
Mọi người trong phòng xử án vỗ tay
hoan hô, họ hoan hô công lý và hoan
hô tình mẫu tử bất diệt. Người lính trẻ
lặng đi khi nghe phán quyết của tòa,
mắt anh nhòa lệ và miệng anh mấp
máy gọi thành tiếng “Mẹ ơi!”. Anh
không ngờ luật pháp vẫn vị tình mẫu
tử. Anh cảm thấy mình thật nhẹ nhàng
và sung sướng, có thể bay lên đến chín
tầng mây. Anh thấy cuộc sống tươi đẹp
hơn bao giờ hết. Anh thấy tổ quốc của
mình thật đáng yêu, vì mẹ anh đang an
nghỉ nơi đây và chung quanh anh là
những con người dũng cảm với tấm
lòng nhân ái.
Viên thuyền trưởng đến bắt tay người
thủy thủ trẻ, ông nói:
– Việc làm của anh thật đáng trách
phạt, thế nhưng tình mẫu tử mãnh liệt
trong anh làm mọi người phải kính
trọng. Hãy làm theo lời trăn trối của mẹ
anh để trở thành con người tốt.